ΦΑ202.3

Ζητήματα γνωσιοθεωρίας στον Γερμανικό Ιδεαλισμό

Στην παράδοση θα συζητήσουμε συστηματικά θέματα που βρίσκονται στο επίκεντρο των φιλοσοφικών αναζητήσεων μεγάλων γερμανών φιλοσόφων του τέλους του 18^ου και των αρχών του 19^ου αιώνα (Καντ, Φίχτε, Σέλλινγκ, Χέγκελ) όπως είναι η σχέση υποκειμένου-αντικειμένου, πνεύματος-φύσης, θεωρητικού-πρακτικού λόγου, αναγκαιότητας-ελευθερίας κ.ά. Στόχος της εξέτασης των φιλοσοφικών απόψεων των παραπάνω φιλοσόφων είναι η ανάδειξη μιας κοινής δομής, η οποία επαναλαμβάνεται στις θεωρήσεις τους και στηρίζεται στην αδυναμία υπέρβασης του διπολικού χαρακτήρα των παραπάνω σχέσεων. Η ανάδειξη αυτής της κοινής δομής, η οποία οδήγησε πολύ συχνά τους γερμανούς φιλοσόφους σε αδιέξοδα και αντιφάσεις, αποσκοπεί στη διερεύνηση μιας διαφορετικής δυνατότητας σύλληψης των παραπάνω διπολικών σχέσεων, χωρίς να είναι αναγκαία η επίκληση ανορθολογικών εννοιών. Πολύτιμη για την διερεύνηση αυτής της δυνατότητας θα είναι η εγελιανή κριτική στον δυισμό. Με αυτόν τον τρόπο η παράδοση φιλοδοξεί να συμβάλει στην καλύτερη εξοικείωση των φοιτητών/τριών με τα μεγάλα γνωσιοθεωρητικά ζητήματα της νεώτερης φιλοσοφίας.

Βασική βιβλιογραφία:

1. Συλλογικό, Encyclopédie de la Pléiade, Ιστορία της φιλοσοφίας, τόμ. Α’, Η καντιανή επανάσταση, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2003.
2. W. Windelband/H. Heimsoeth, Εγχειρίδιο ιστορίας της φιλοσοφίας, τόμ. Γ’, Η γερμανική φιλοσοφία. Η φιλοσοφία του 19^ου αιώνα. Η φιλοσοφία του 20^ου αιώνα, μτφρ. Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, ΜΙΕΤ, 2005.
3. Νίκος Αυγελής, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, Θεσσαλονίκη 2001.
4. Frederick C. Beiser, German Idealism. The Struggle Against Subjectivism 1781-1801, Harvard University Press, 2002.