ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ιστοσελίδα αυτή είναι παλιά και δεν ενημερώνεται! - Θα βρείτε την καινούργια εδώ

ΦΑ301.11

Ελευθερία του Λόγου στην Κλασσική Αθήνα: Η Δίκη του Σωκράτη

Οι δικαστικές διώξεις για ασέβεια στα τέλη του πέμπτου αιώνα συχνά έχουν οδηγήσει την ερευνητική κοινότητα σε αμηχανία: Είναι δυνατόν το δημοκρατικό πολίτευμα, παρά την αξία που αναγνωρίζει στην ελευθερία του λόγου, να μην ανέχεται την κριτική που ασκούν αρκετοί διανοούμενοι της εποχής στην παραδοσιακή θρησκεία; Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους σκοπούς του σεμιναρίου μας έχει η αρκετά διαδεδομένη άποψη η κατηγορία για ασέβεια στα τέλη του πέμπτου αιώνα χρησιμοποιείται ως πρόσχημα, προκειμένου να κινηθεί δικαστική δίωξη (παρά την απόφαση για πολιτική αμνηστία που έλαβαν οι Αθηναίοι κατά την παλινόρθωση της δημοκρατίας)  εναντίον προσώπων που θεωρούνταν επικίνδυνα για το δημοκρατικό πολίτευμα. Λαμβάνοντας υπόψη αυτή τη συζήτηση, και έχοντας ως βάση την πλατωνική Απολογία του Σωκράτη, θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε το ζήτημα της ελευθερίας του λόγου στην αρχαία Αθήνα.

  • Απολογία Σωκράτους. Κρίτων. Εισαγωγή-μετάφραση-ερμηνευτικά σχόλια Θανάσης Σαμαράς. Θεσσαλονίκη: Ζήτρος, 2003.
  • Burnyeat, M. «The impiety of Socrates» Ancient Philosophy 17 (1997): 1-12.
  • Dorion, L.-A. Études sur les écrits socratiques de Xénophon, Παρίσι: Les belles lettres, 2014.
  • Dover, K.J. «The freedom of the intellectual in Greek-society» Talanta 7 (1975): 24-54.
  • Giordano-Zecharya, M. 2005. “As Socrates Shows, Athenians Did Not Believe in Gods.” Numen 52.3: 325-355.
  • Καρασμάνης, Β., επιμ. Σωκράτης: Ο σοφός που δεν γνώριζε. Αθήνα: Λιβάνης, χ.χ.
  • Mosse, C. H δίκη του Σωκράτη. Αθήνα: Ζαχαρόπουλος, 1996.
  • Reeve, C.D.C. Socrates in the Apology, Indianapolis, 1989.
  • Sluiter, I., και R. Rosen, επιμ., Freedom of Speech in Classical Antiquity. Mnemosyne, suppl. 254. Leiden: Brill, 2004.
  • Stone, Ι.F. Η δίκη του Σωκράτη. Αθήνα: Λιβάνης, χχ.
  • De Strycker, E. και S.R. Slings, Plato’s Apology of Socrates, Leiden, 1994.
  • Versnel, H.S. Coping with the Gods. Leiden/Boston: Brill, 2011.
  • Wallace, R.W.  “Book-burning in Ancient Athens”, στο: Transitions to Empire. Studies in Greco-Roman History 360-146 B.C., επιμ. R.W. Wallace και E. Harris, Norman, OK: University of Oklahoma Press, 1996, 226-240.
  • Wallace, R.W. “Plato logographos: Defense of Socrates” Philosophia 43 (2013): 99-112.