ΦΒ054.1

Τέχνη, ιστορία και κριτική

Ως γνωστόν, εκτός από την καλλιτεχνική πρακτική υπάρχει πάντα και η κριτική της, εκτός από τους καλλιτέχνες υπάρχουν και αυτοί που γράφουν ή μιλούν για την τέχνη, όχι μόνο περιγράφοντάς την αλλά και αξιολογώντας την. Εγείρεται έτσι το ερώτημα: ποια είναι η φιλοσοφικά σημαντική σχέση μεταξύ της τέχνης και της κριτικής της; Ποια μορφή του λόγου μπορεί να ανταποκριθεί καλύτερα στην κριτική της τέχνης και ποια είναι η ιδιαίτερη φύση του; Ποια είναι η σχέση της κριτικής της τέχνης προς τις επιστήμες που ασχολούνται με την τέχνη (ιστορία της τέχνης, κοινωνιολογία της τέχνης κ.ο.κ.); Και περαιτέρω, ποια είναι η σχέση αυτού του ιδιαίτερου λογοτεχνικού είδους (της κριτικής της τέχνης) με τους κοινωνικούς και ιστορικούς όρους συγκρότησής του; Με άλλα λόγια, ποια είναι η σημασία του γεγονότος ότι κάθε εποχή έχει τις δικές της απόψεις και αξιολογήσεις για τα μεγάλα έργα τέχνης, η σημασία των οποίων υπερβαίνει τις εκάστοτε εποχές; Τέχνη, ιστορία και κριτική συνθέτουν έτσι ένα εννοιολογικό πλαίσιο, το οποίο ανακινεί το φιλοσοφικό πρόβλημα της ιστορικότητας και της αχρονικότητας των αισθητικών αξιών, το οποίο θα μας απασχολήσει στην άσκηση αυτή. Αφορμή για προβληματισμό θα μας δώσει το έργο του Γκέοργκ Λούκατς Η ψυχή και οι μορφές (1911).

Βασικό κείμενο: Γκ. Λούκατς, Η ψυχή και οι μορφές, μτφρ. Α. Οικονόμου, Θεμέλιο, Αθήνα 1986.