ΚΕΑ200

Επιστημολογία των Κοινωνικών Επιστημών

Στο μάθημα βάζουμε ένα διττό στόχο. Αφενός θα εξετάσουμε τη συνεισφορά των κοινωνικών επιστημών στη συγκρότηση της επιστημονικής κουλτούρας των σύγχρονων κοινωνιών, εστιάζοντας στους παράγοντες που επηρεάζουν τις τροπές αυτών των επιστημών, όπως και την ανάπτυξή τους. Αφετέρου, θα αναλύσουμε τις λογικές που δομούν τη συλλογιστική των κοινωνικών επιστημών, αντικείμενο των οποίων είναι οι θεσπισμένες πρακτικές –δηλαδή οι παγιωμένες συμπεριφορές– και οι σχέσεις τους με τις θεσπίζουσες, κοινωνικές δράσεις –δηλαδή με τις πρακτικές διά των οποίων τελείται η επεξεργασία νέων κανόνων σκέψης και δράσης.

Στην παραπάνω προοπτική, το μάθημα χωρίζεται σε τρία μέρη:

Ι. Επιστήμη και επιστημολογία.

•  Πρώτοι ορισμοί της επιστήμης και της επιστημολογίας
•  Οι θεωρίες οροθέτησης των επιστημών
•  Η ιστορία του Πανεπιστημίου και η ανάπτυξη των επιστημονικών θεσμών
•  Η οργάνωση και η λειτουργία των επιστημονικών κοινοτήτων
•  Ο θεσπισμένος κριτικισμός και οι παρεκκλίσεις του

ΙΙ. Τα βασικά στοιχεία των θεωριών αντικειμένου και της μεθοδολογίας των κοινωνικών επιστημών

• Οι αναλυτικές κατηγορίες του αντικειμένου των κοινωνικών επιστημών
• Τα ιστορικά και τα συστηματικά μοντέλα
• Οι φορείς και οι προσδιορισμοί της δράσης και των πρακτικών
• Χρόνος και οργάνωση της εξήγησης και της ερμηνείας
• Τρόποι αιτιολόγησης

ΙΙΙ. Κοινωνικές επιστήμες και ιδεολογία

• Γνώση και ιδεολογία
• Θεωρίες θεσεακής οπτικής
• Η κοινωνιολογική θεωρία της γνώσης
• Η διττή ερμηνευτική και η διττή ιστορικοποίηση
• Κοινωνικές επιστήμες και ιδεολογία

Τα αναλυτικά περιεχόμενα του κάθε μαθήματος και η βιβλιογραφία θα αναρτούνται κάθε εβδομάδα στη σελίδα του μαθήματος. Στις ανακοινώσεις του μαθήματος θα αναρτηθούν επίσης τα βασικά, πρωτογενή κείμενα.