ΚΠΑ331
Παιδαγωγοί και παιδαγωγική σκέψη στον ελληνικό χώρο (19ος αι – δεκ. 1950)
Σκοπός του μαθήματος: Να διερευνηθεί και να κατανοηθεί η συμβολή γνωστών στην Ιστορία της Εκπαίδευσης Ελλήνων παιδαγωγών στη διαμόρφωση της παιδαγωγικής σκέψης και της εκπαιδευτικής πράξης στον ελληνόφωνο χώρο κατά το 19ο – δεκ. 1930. Ειδικότερα στόχοι είναι: α) να γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες τις παιδαγωγικές θεωρίες/αντιλήψεις που επικρατούν στον ελληνικό χώρο κατά την εξεταζόμενη περίοδο, β) να γνωρίσουν το έργο (δημοσιευμένες θέσεις/αντιλήψεις για την εκπαίδευση, παιδαγωγική εργογραφία και εκπαιδευτικό υλικό, εκπαιδευτικές παρεμβάσεις) των Ελλήνων παιδαγωγών της περιόδου, γ) να σκιαγραφήσουν τη συμβολή τους στη διαμόρφωση της παιδαγωγικής σκέψης και της εκπαιδευτικής πραγματικότητας στην ελληνόφωνο χώρο, δ) να αποτιμήσουν συγκριτικά τις θέσεις και το έργο των γυναικών εκπαιδευτικών/παιδαγωγών της ίδιας περιόδου (ενδεικτικές περιπτώσεις)
Το μάθημα διαρθρώνεται σε 2 κύκλους: α) εισηγήσεις, β) εκπόνηση-παρουσίαση εργασιών.
α) Οι εισηγήσεις αφορούν στην παρουσίαση των παιδαγωγικών θεωριών/αντιλήψεων που εμφανίζονται στον ελληνικό / ελληνόφωνο χώρο κατά τον 19ου-έως τα μέσα του 20ού και διαμορφώνουν την εκπαιδευτική φιλοσοφία, τη δομή, την οργάνωση και τα περιεχόμενα της εκπαίδευσης και τις προδιαγραφές διδασκαλίας στον εντός και εκτός συνόρων ελληνόφωνο χώρο. Η παρουσίαση των παιδαγωγικών θεωριών και ρευμάτων θα γίνει ολιστικά (εμφάνιση στη δυτική παιδαγωγική σκέψη και στη δυτική εκπαιδευτική πραγματικότητα, και διαφοροποιήσεις-μεταφορά στον ελληνικό χώρο), ενώ σημαντική παράμετρο θα αποτελέσει και η παρουσία/απουσία των γυναικών παιδαγωγών από την επίσημη Ιστορία της Παιδαγωγικής (και της εκπαίδευσης).
β) Οι εργασίες θα είναι ατομικές και θα αφορούν σε συγκεκριμένες μορφές της ελληνικής παιδαγωγική σκέψης και εκπαίδευσης με στόχο την κριτική παρουσίαση των παιδαγωγικών τους απόψεων και των εκπαιδευτικών τους παρεμβάσεων. Οι εργασίες θα στηρίζονται σε πρωτογενές (έργα παιδαγωγών, υλικό των εκπαιδευτικών τους παρεμβάσεων, εισηγητικά κείμενα εκπαιδευτικών νομοσχεδίων) και δευτερογενές υλικό. Η παρουσίαση και συγκρότηση της εργασίας θα πρέπει να τοποθετεί κριτικά το έργο του/της υπό διερεύνησης παιδαγωγού στο παιδαγωγικό/ιστορικό πλαίσιο που παρουσιάζεται εισαγωγικά. Το υλικό θα παρέχεται από τη διδάσκουσα (αν δεν βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη του Π.Κ.) ή θα υποδεικνύεται ο τρόπος εντοπισμού του.
Τρόπος διεξαγωγής του σεμιναρίου
Μετά την εισαγωγική παρουσίαση της προβληματικής του Σεμιναρίου ακολουθούν οι εισηγήσεις/παρουσιάσεις των παιδαγωγικών θεωριών/ρευμάτων και στη συνέχεια οι παρουσιάσεις των ερευνητικών εργασιών των φοιτητών/τριών. Η επιλογή του θέματος της εργασίας και η παραλαβή της σχετικής βιβλιογραφίας-πηγών γίνεται στην πρώτη συνάντηση. Στο τέλος συνάγονται τα συνολικά συμπεράσματα.
Ο Προγραμματισμός του μαθήματος, τα θέματα των εργασιών, η γενική και η κατά εργασία βιβλιογραφία έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του μαθήματος (σεμιναρίου)