ΚΠΓ020

Η ελληνική εκπαίδευση στον οθωμανικό χώρο: Το παράδειγμα της γυναικείας εκπαίδευσης (19ος αι-1922)

Σκοπός του μαθήματος είναι: α) η αναλυτική παρουσίαση της εκπαίδευσης των γυναικών ως θεσμού στο πλαίσιο των ελληνικών κοινοτήτων του οθωμανικού χώρου και β) η κατανόηση της κοινωνικο-ιδεολογικής και εθνικο-πολιτικής λειτουργίας της γυναικείας εκπαίδευσης στο εν λόγω ιστορικό πλαίσιο.

Περιεχόμενα: Εισαγωγικά συζητούνται θέματα ορολογίας και ιστορικού πλαισίου (millet/κοινότητα/ες, ελληνικές/ελληνορθόδοξες κοινότητες, Τανζιμάτ, Εθνικοί/Κοινοτικοί Κανονισμοί, Νεοελληνικός Διαφωτισμός, εθνοτισμός/εθνικισμός, ελληνοθωμανισμός, πατριαρχία). Στη συνέχεια, παρουσιάζονται η εξέλιξη του εκπαιδευτικού δικτύου των θηλέων, η οργάνωση του εκπαιδευτικού τους συστήματος (τύποι σχολείων, βαθμίδες εκπαίδευσης, κατευθύνσεις σπουδών, περιεχόμενα μάθησης), το σύστημα διοίκησης και εποπτείας (κοινοτική διοίκηση, εσωτερική διεύθυνση) σε συνάρτηση με το ιστορικό πλαίσιο, προκειμένου να διερμηνευτούν η πορεία της ανάπτυξης της γυναικείας εκπαίδευσης και ο εκπαιδευτικός της προσανατολισμός. Το ιδεολογικό περιεχόμενο της γυναικείας εκπαίδευσης και ο κοινωνικο-εθνικός της ρόλος παρουσιάζονται αναλυτικότερα μέσα από την προσέγγιση του περιεχομένου των σπουδών και του δημόσιου εκπαιδευτικού λόγου που αρθρώνεται σε σύνδεση με τις ιδεολογικές και εθνικοπολιτικές αλλαγές στο χώρο των κοινοτήτων και του οθωμανικού κράτους (κοινωνικός δαρβινισμός – πατριαρχία - φιλογυνική ιδεολογία, εκδυτικισμός – εθνισμός - εθνικισμός, μεγαλοϊδεατισμός, αλυτρωτισμός, εθνικοί ανταγωνισμοί,) συλλογική δραστηριότητα). Οι παραδόσεις ολοκληρώνονται με την αναφορά στην παρουσία των εγγράμματων γυναικών στο δημόσιο χώρο (συλλογική γυναικεία δραστηριότητα, ρόλος διδασκαλισσών)

Η αξιολόγηση γίνεται με γραπτή ή προφορική εξέταση.